برنامه اقتصاد مسکن

بررسی جایگاه مسکن در برنامه ششم توسعه

مسکن و نیاز به آن چه در بعد مصرفی و چه در بعد سرمایه ائی و نقش آن در شکوفائی اقتصاد ملی مقوله ائی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. اما با مطالعه و بررسی برنامه ششم توسعه می‌توان به عدم توجه مستقیم به این پارامتر مهم اقتصادی را شاهد بود. تجربه طرح هائی از جمله مسکن مهر و ایجاد انتظار در متقاضیان به منظور حصول قطعی نتیجه در به سر انجام رساندن این قبیل طرح ها و تبعات سیاسی و اجتماعی آن، دولت جدید را در تعریف صریح طرحی شبیه به مسکن مهر با شک و ابهام در تامین منابع مالی و مدیریت به انجام رساندن آن مواجه نموده است. کما اینکه طرح مسکن اجتماعی نیز پس از سپری شدن بیش از دو سال از طرح موضوع و قول عملیاتی نمودن آن از سوی دولت بصورت طرحی عقیم و مسکوت باقی مانده است.
این نگرانی از شروع و انجام طرح مسکن اجتماعی تا بدان جاست که از طرح و گنجاندن آن در برنامه توسعه ششم امتناع نموده بطوریکه حتی کلمه "مسکن" نیز در این طرح مورد اشاره واقع نشده است. و هیچ راهکارو برنامه عملیاتی بر توسعه ساخت و تولید مسکن و ارائه آن به متقاضیان تعریف نشده است. چنانچه همگان واقف هستند اقتصاد مسکن و شکوفائی آن به تنهائی می‌تواند سایر حوزه های اقتصاد ملی را تحت تاثیر قرارداده و موجب رونق در سایر نظامات اقتصادی مرتبط با بخش مسکن گردد. لذا به نظر نمی‌رسد که این عدم توجه به مقوله مسکن در برنامه ششم سهوی و غیر عمدی باشد. در برنامه ائی که به تمام بخشهای اقتصادی و زیربنائی و اجتماعی و فرهنگی و با رويکرد توسعه همه جانبه، پايدار، دانش بنيان، عدالت بنيان، مردم بنيان، درونزا و برونزا و به منظور دستيابي به رشد اقتصادي شتابان، پويا، پايدار و اشتغالزا، تقويت رقابت پذيري و ارتقاي بهره وري، توسعه مشارکت بخشهاي خصوصي و تعاوني،توانمندسازي فقرا و محرومين، ارتقاي سرمايه اجتماعي، تعالي و توسعه فرهنگي،و ... پرداخته شده است، لذا نبود جایگاه توسعه و تولید مسکن و راهکار عملیاتی آن نمی‌تواند بدون دلیل باشد.
البته این خلاء با اقدام دولت مبنی بر گنجاندن طرح مسکن اجتمائی در حال بررسی و مطالعه هست ولی نمی‌توان به استناد این طرح شاهد شکوفائی اقتصاد مسکن و در پی آن شاهد رشد و توسعه صنایع وابسته به آن باشیم. به نظر می‌رسد اهمیت اقتصاد مسکن در جامعه به حدی هست که مجریان و متولیان این حوزه اقتصادی با احتیاط در برخورد و ارائه برنامه با آن عمل می‌نمایند. چرا که اگر طرحی در این حوزه با ناکامی و یا سرانجام نامطلوب و دور از انتظاری مواجه گردد گریبان برنامه نویسان و متولیان آن را خواهد گرفت که چه بسا تبعات سیاسی و اجتماعی ناخوشایندی را می‌تواند رقم زند.
در برنامه توسعه ششم توجه به اقتصاد و شکوفائی آن بسیار مورد توجه بوده و باید انتظار داشت اقتصاد مسکن نیز حتما در دل این مقوله جای گرفته و مورد توجه هست اما به بصورت پیدا و صریح به آن پرداخته نشده است تا از تبعات آتی هر گونه قول و وعید احتمالی، اقتصاد ملی آسیب و صدمه نبیند به نحوی که به تناسب نیاز و ایجاب شرایط اقتصادی در طول برنامه و به استناد ماده و تبصره های مختلف آن بتوانند راهکارمتناسب در طول زمان و به مقتضیات اقتصادی آن دوره تصمیمی در خور را اتخاذ نمایند.

دکتر سید منصور غیبی
کارشناس اقتصاد مسکن